Het Nationaal Verenigings Onderzoek is een initiatief van DNA en IVBB

Het onderzoek

Het doel van het onderzoek is het stap voor stap verkrijgen van een compleet beeld van verenigingen in Nederland. Voor het Nationaal Verenigings Onderzoek (NVO) kiezen we voor een deelname van alle typen verenigingen en sectoren binnen de drie segmenten van beroeps-, branche en vrijwilligersverenigingen. Voor de tweede NVO gaan wij een deel van de vragen herhalen. Maar er komen ook voor jullie vereniging relevante en nieuwe vragen bij.
Vrijwel nergens in Europa is er zo’n dichte populatie van verenigingen, branches, beroepen federaties en koepel- en belangenorganisatie als in Nederland. Toch weten we niet hoeveel verenigingen er precies zijn. Officiële bronnen zijn er wel, maar ze zijn niet compleet en over de cijfers heerst verwarring. In dit vierde Nationaal Verenigings Onderzoek zullen wij zowel nieuwe relevante vragen gaan stellen als de nieuwe doelgroep gaan versterken. We gaan nog veel meer verenigingen bij het onderzoek betrekken dan bij het eerste onderzoek.

Het Nationaal Verenigings Onderzoek (NVO) wil:

De meerwaarde van verenigingen laten zien

Zonder een helder beeld van de omvang en meerwaarde van verenigingen is het ook voor de individuele verenigingen moeilijker om meerwaarde te laten zien. Wat dragen verenigingen bij aan maatschappelijke uitdagingen als banen, duurzaamheid en het oplossen van een crisis? Dat willen we weten.

Via onderzoeksuitkomsten verenigingen sterker maken

Met het NVO willen we stap voor stap bouwen om een compleet beeld te krijgen van Nederland Verenigingsland. Hierdoor krijgen verenigingen inzage in elkaar en kennis die ze met elkaar kunnen delen. En als ze willen kunnen ze via de netwerken van DNA met elkaar het gesprek aangaan over de ins en outs van verenigingen.

Het NVO is nadrukkelijk bedoeld als product van cocreatie. Alleen als het onderzoek een gezamenlijke inspanning wordt van de verenigingswereld helpen verenigingen elkaar verder en kunnen de verenigingen inzicht geven aan overheden en bedrijven over hun meerwaarde.

Onderzoek doen is één ding. DNA en IVBB zullen er ook zorg voor dragen dat uitkomsten breed gecommuniceerd gaan worden. Op die manier helpen wij elkaar aan nuttige kennis die wij kunnen gebruiken voor het verbeteren van onze verenigingen.

De aanpak

Tijd en tempo

2020 was de start van het eerste NVO, dus midden in de lockdown. Er zijn 55.000 vragenlijsten uitgezet en meer dan 4.000 kwamen er ingevuld terug. Een mooie start.

Inmiddels zijn het 2e en 3e nationaal verenigingsonderzoek gepresenteerd. Wat we zien is een groot en sterk verenigingsleven, maar ook één die met name bij de vrijwilligersverenigingen sterk onder druk is komen te staan van de coronaperiode. Het vierde nationaal verenigingsonderzoek vindt nu bij de start van 2024 plaats, met uitkomsten die vooral het beeld van 2023 zullen geven. Wat is er veranderd. Zien we verslechtering of juist herstel?

In elk onderzoek worden een aantal vragen herhaald en zijn er vragen die nieuw zijn en aansluiting op de actualiteit. Zo kunnen we zowel de ontwikkelingen volgen als voor jullie relevant blijven.

Opbouw

De opbouw van het onderzoek ziet er als volgt uit:

'Baseline' vragen

De ‘baseline’ vragen zijn bedoeld om basisinformatie over de verenigingswereld bij elkaar te brengen: aantal leden, aanwas en verloop, samenstelling bestuur, e.d. Deze baseline vragen worden elk jaar herhaald.

'Impact' vragen

De ‘impact’ vragen zijn bedoeld om een beter idee te krijgen van de meerwaarde van de verenigingen als het gaat om de invloed op de economie en op sociale ontwikkelingen en ook bijvoorbeeld de bijdrage van verenigingen aan duurzaamheid en veiligheid.

Strategische en actuele vragen

In elk onderzoek zal ruimte zijn voor vragen die dan van strategische aard of actueel zijn. Deze actuele vragen kunnen op meerdere niveaus spelen: binnen de verenigingsorganisatie zelf, bij de leden of in de verhouding met de samenleving.

Aanvullend onderzoek

Er wordt al op veel plaatsen in verenigingsland onderzoek gedaan. Soms beperkt, soms zeer grootschalig. Na de start gaan we verbanden zoeken tussen de uitkomsten van het NVO en die van deze onderzoeken op segment of sectorniveau.

WoW!

De antwoorden op deze vragen dragen er allemaal toe bij om de landkaart van de verenigingswereld in beeld te krijgen. Maar waar we ook naar zullen blijven zoeken zijn de antwoorden op vragen die nog nooit gesteld zijn en die een moment opleveren waarvan je zegt “WoW’, dat wist ik niet.

Download hier de highlights van het onderzoeksrapport van het Nationaal Verenigings Onderzoek 2020 waar 567 verenigingen aan mee hebben gedaan.

Hoe doen dezelfde typen verenigingen het als het gaat om ledengroei of leden daling? Wat lukt wél en wat lukt niet?"